©              

To stosunkowo nowa witryna w naszym Serwisie. Będzie stopniowo rozwijana

„Wyłaskoczemy” Achillesa we wszystkie pięty!  :)

Szanowni Maturzyści! Autor tej witryny, polonista  życzy Wam, abyście zdali maturę z polskiego na 110%.  [sto dziesięć procent =  hiperbola; jej funkcją jest ukazanie ogromu moich życzeń :) ]  

 

 Trzy tragiczne, „najgłupsze” błędy!

Błąd 1.

Brak tezy lub hipotezy w rozprawce (lub interpretacji), teza błędna (niezrozumienie tematu) lub też - mówiąc kolokwialnie - „lanie wody”.

Efekt: zero punktów i „oblana matura” - tracisz wszystkie punkty z II cz.

W I cz. matury pisemnej możesz uzyskać maksymalnie 20 punktów - to za mało, by zdać maturę z polskiego! [Minimum to 21 - czyli 30% z 70 maksymalnej lości punktów]

Jeśli nawet z I cz. matury pisemnej otrzymasz 0 punktów, a z cz. II minimum 21 punktów - maturę pisemną zdałeś! Warto więc:

• dobrze wyuczyć się wszystkiego o:  Tezy i hipotezy
  
• przypomnieć sobie: Sztuka pisania. ROZPRAWKA 
  
• ewentualnie:  PP Sposób na interpretację wiersza.pdf

I koniecznie zapamiętaj:

Teza to ZDANIE TWIERDZĄCE (oznajmujące, orzekające) sformułowane jasno, czytelnie. Nie może więc to być pytanie lub pojedynczy wyraz. Teza nie może też brzmieć: „Myślę, że to prawda” (temat pracy nie jest elementem tezy; takie ogólne stwierdzenie na początku rozprawki nic nie wnosi, nie jest więc tezą).

Teza powinna zostać umieszczone na początku, ewentualnie na końcu maturalnej pracy. Ale nie może zniknąć.

Pamiętaj, że teza musi zawierać sprecyzowane stanowisko autora w określonej kwestii.  

Przeczytaj: Tezy i hipotezy!

Posłuchaj też rad:

Wprowadzanie argumentów w rozprawce maturalnej z polskiego   

Co wolno, a czego nie na rozprawce. Q&A...  

Rozprawka maturalna - argumentacja   

Jak uniknąc podstawowego błędu w rozprawce  

---

TEZA / HIPOTEZA = ZAWSZE ZDANIE OZNAJMUJĄCE (TWIERDZĄCE)

  ARGUMENT = [ UOGÓLNIENIE + potwierdzający owo uogólnienie  funkcjonalny PRZYKŁAD ]  

SAM PRZYKŁAD TO NIE ARGUMENT 

---

 Unikaj sformułowań porządkujących pracę:

„Moim pierwszym argumentem będzie...", „moim drugim argumentem będzie..., moim trzecim argumentem będzie...",  moim czwartym argumentem będzie..."   Uff... Zwariować można i powieśić się na pierwszej napotkanej, mocnej gałęzi!   

 Tak lepiej:

1. Kolejnym moim argumentem będzie odwołanie do...
2. W podanym tekście (W powieści...; W opowiadaniu...; W dramacie...) znajdziemy też wydarzenie, kiedy to główny bohater...
3. Pora, bym przywołał teraz najbardziej ważki argument popierający moją tezę...
4. Pragnę zwrócić uwagę, że moje zdanie mogę poprzeć też...
5. Kolejną, wartą zauważenia, kwestią jest...
   
6. itd., itp.  
   

Używaj też zwrotów i wyrażeń typu:

• należy zaznaczyć, że...
• można zwrócić uwagą na...
• nie można zapominać, że...
• kolejną, wartą zauważenia, kwestią jest...
• równie istotną sprawą jest...
• nie można pominąć także...
• trzeba pamiętać też o tym, że...
• następną sprawą, którą warto poruszyć, jest...
• przykładem tego jest..
• odwołując się do...
• nie jest to jednak jednoznaczne, można bowiem zauważyć, że...
• można też na to spojrzeć z innej strony...
• zgadzam się z opinią, że...
• w odróżnieniu od...
• dowodzi to, że...
• widać jasno, że...
• warto zaznaczyć, że...
• itp...

TUTAJ dużo wiecej użytecznych zwrotów i wyrażeń  - do wstępu, rozwinięcia i zakończenia   

Za takie zwroty i wyrażenia egzaminator pokocha Twą pracę z całego egzaminatorskiego serca!  Egzaminatorzy mają serca! 

---

Błąd 2.

• „Brak segmentacji tekstu” - czyli napisanie rozprawki (lub interpretacji) bez akapitów  (niewyróżnione graficznie: Wstęp, Rozwiniecie i Zakończenie) lub
  

• „Groch z kapustą”- praca niespójna, nielogiczna; każde zdanie żyje „własnym życiem”; brak myśli przewodniej, „chaos myślowy” lub 
  

• „Praca inwalidka” - brak trójdzielnej kompozycji, brak wstępu lub zakończenia, nieprzemyślana kompozycja wypracowania.

Zobacz też: WYPOWIEDŹ ARGUMENTACYJNA  

BUDOWA I RODZAJE AKAPITÓW   

Tracisz kilkanaście punktów!

---

Błąd 3. 

Lwia część punktów przyznawana jest nie za wartość merytoryczną pracy, lecz za jej kompozycję, styl, język i zapis.

Przeczytaj koniecznie i zapamiętaj! -

Kompozycja, styl, język, zapis wypracowania maturalnego

---

Poniżej prezentuję błędy, których możesz nie popełnić, jeżeli się skupisz i przeczytasz ze zrozumieniem dołączone porady... 

 

---

Błąd 4.

Kardynalny błąd rzeczowy w cz. II matury pisemnej dyskwalifikuje pracę.

• Zdający otrzymuje 0 punktów za całe wypracowanie; oznacza to niezdanie egzaminu.
  

Kardynalny błąd rzeczowy - to błąd świadczący o całkowitej nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający lub nieznajomość kontekstu interpretacyjnego.

Np. Tomasz Judym to główny bohater „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego; W „Weselu” S. Wyspiańskiego głównym problemem jest wyzysk pańszczyźnianych chłopów przez szlachtę...; Rzecki był właścicielem sklepu, w którym pracował Wokulski; Tragizm końcowego tańca Chochoła (chodzi o „Tango” Mrożka); Wiersz pochodzi z epoki Średniowiecza („Opowieść małżonki świętego Aleksego” Iłłakowiczówny) itp.

Aby błąd można uznać za kardynalny, musi dotyczyć całego wywodu, wpływać na całą pracę i wszystkie argumenty. Coś takiego prawie się nie zdarza. Jak praca spełnia inne wymogi, czyli jest pisana na temat i ma przepisową liczbę wyrazów, tezę i argumenty, to nic jej nie wyzeruje. Autor popełniający błędy, nawet poważne i liczne, maturę prawdopodobnie zda zda, chociaż być może tylko na minimum. 

Najczęstsze błędy rzeczowe na maturze z języka polskiego  

---

Błąd 5.

Bardzo częstym błędem - zwłaszcza na maturze pisemnej w cz. II - jest streszczanie lub opowiadanie, lub trawestacja (parafraza) podanego fragmentu (prozy, fragmentu dramatu lub wiersza).

Zapominasz, że podany tekst trzeba ZANALIZOWAĆ lub ZINTERPRETOWAĆ i WYKORZYSTAĆ jako punkt wyjścia do ROZWINIĘCIA TEMATU - najczęściej do postawienia właściwej tezy, znalezienia argumentów i poparcie ich przykładami. ARGUMENT to nie PRZYKŁAD

Trzeba pamiętać, że interpretujemy konkretny utwór, który powstał w konkretnych okolicznościach: geograficznych, historycznych czy emocjonalnych. Przede wszystkim nie wolno streszczać utworu, trawestować lub odczytywać go w formie dosłownej

Zwracamy uwagę na autora analizowanego tekstu, tytuł, ale nie zapominamy o przypisach - tam też znajdują się cenne wskazówki interpretacyjne.

Bardzo ważne jest to, żeby umieć umieścić utwór w danej epoce, aby poszukać kontekstu historycznoliterackiego, a dalej zastanowić się kim jest narrator (lub w liryce: podmiot liryczny), jakie ma relacje z osobami występującymi w tym fragmencie, jaka jest kreacja świata przedstawionego (lub w liryce: sytuacji lirycznej) i zwracać też uwagę na kreacje bohaterów. LINK      

---

Błąd 6.

Spójność lokalna i spójność całej wypowiedzi - to bardzo częsty błąd na maturze pisemnej - popełniany przez ok. 70% maturzystów. Traci się wiele punktów. (To także ważny powód „jedynki” z pracy pisemnej w szkole).

Przeczytaj uważnie:   Spójność wypowiedzi.pdf  

---

Błąd 7.

Niesfunkcjonalizowana analiza tekstu; brak wniosków z analizy; błędy wstępu, rozwinięcia, zakończenia: Link1.

Powodem tego błędu jest często nieznajomość (lub mylenie) środków stylistycznych oraz ich funkcji: Link2.

To pierwszy powód „oblanej” matury lub „jedynki” z wypracowania pisemnego (zwł. matura temat 2). Drugim w kolejności powodem są kardynalne błędy rzeczowe; trzecim - nieznajomość lektur lub błędna, nieuzasadniona interpretacja ( „wodolejstwo”).

---

Błąd 8.

Lekceważenie ortografii i interpunkcji

Ortografia:

Linki: pierwszy link | drugi link

• Dobrym sposobem na poprawę ortografii jest wielokrotne pisanie ortogramu (wyrazu, w którym popełnia się błąd) 10 razy, 20..., 100... aż do pozytywnego skutku. :)

Najczęstsze błędy ortograficzne maturzystów.pdf

Bralczyk Pułapki ortografii.pdf

Trudny quiz interpunkcyjny  :)

Interpunkcja:

Dobra pomoc: TUTAJ

Nie lekceważcie interpunkcji i ortografii. Dzięki kilku punktom za ortografię i interpunkcję można „uratować” słabiutką maturę pisemną (nawet taką, która zawiera błąd rzeczowy). 

---

Błąd 9.

Błędy językowe  

          Do refleksji:  Najczęstsze błędy językowe 

---

Błąd 10.

Mylenie manipulacji (językowej) z perswazją (językową)  [+ etyka słowa]

• Manipulacja językowa to świadome stosowanie środków i zabiegów językowych w celu wpływania w sposób niejawny na poglądy i zachowania odbiorcy. Stosowanie manipulacji jest niezgodne z zasadami etyki, gdyż nadawca traktuje odbiorcę w sposób przedmiotowy, wykorzystując jego nieświadomość. [uprzedmiotowienie, urzeczowienie  człowieka= reifikacja człowieka]
  

Najczęściej manipulacja językowa jest stosowana w tekstach reklamowych i politycznych. Polega na podawaniu informacji niezgodnych z prawdą, niepełnych, tendencyjnych.

Charakterystyczne dla manipulacji środki językowe:

1. stosowanie zaimków (my, nasze) i / lub 1. osoby liczby mnogiej w celu stworzenia iluzji wspólnoty z odbiorcą;
2. stosowanie słownictwa oceniającego i wartościującego (oczywiste, świetny, najlepszy);
3. stosowanie eufemizmów i hiperboli;
4. stosowanie wyrazów wieloznacznych;
5. stosowanie uogólnień, posługiwanie się stereotypami i opiniami obiegowymi i sloganami;
6. odwoływanie się do powszechnie uznawanych wartości.

Perswazja ma wiele cech wspólnych z manipulacją, ponieważ również wykorzystuje środki językowe, aby przekonać odbiorcę do pewnego stanowiska, ale pozostawia odbiorcy możliwość wyboru, a cel nadawcy jest znany.

Zauważ: perswazja i manipulacja nie różnią się metodami, które w obu przypadkach mogą być podobne. Jest jednak ogromna różnica w intencji perswadującego i manipulatora! Perswadujący przekonuje po to, by obie strony osiągnęły korzyść. Manipulator przekonuje, by zaspokoić swoje interesy.

Ciekawy LINK - o manipulacji TV 

Manipulacja i perswazja łączą sie czesto z zagadnieniem:

ETYKA SŁOWA to etyka językowego porozumiewania się; jest elementem kultury języka. Zakłada ona określoną postawę nadawcy wobec odbiorcy tekstu oraz właściwy stosunek odbiorcy tekstu do jego nadawcy.

Jej główne zasady to:

1. podmiotowe traktowanie partnera, słuchacza lub czytelnika, czyli szanowanie jego przyzwyczajeń;
2. pozostawienie możliwości wyboru postawy;
3. odbieranie tekstu bez uprzedzenia i jakichkolwiek założeń wstępnych;
4. przekazywanie komunikatu prawdziwego, w sposób uczciwy, rzetelny i przyjazny dla odbiorcy.

---

Błąd 11.

Mylenie pojęć: motyw literacki, topos, archetyp, mit

Krótko:

TOPOS (motyw w sztuce - w lieraturze pięknej, malarstwie, rzeźbie, muzyce, mitologii, religii itd.)    [ZOBACZ: Toposy.pdf] 

motyw literacki  - występuje TYLKO W LITERATURZE

mit (gr. mythos 'słowo') - opowieść o bogach, istotach nadprzyrodzonych i bohaterach dotycząca zwłaszcza tego, co wydarzyło się na początku istnienia świata. Tematem mitu mogą być np. powstanie świata, narodziny bogów, stworzenie człowieka albo rodowód władców lub herosów. Zbiór mitów nazywamy mitologią.

 

MOTYW LITERACKI to najmniejsza, elementarna jednostka konstrukcyjna świata przedstawionego. Może to być zdarzenie, przedmiot, cecha, sytuacja, myśl czy doznanie.

Np. motyw (literacki) cierpiącej matki; motyw buntu; motyw nieszcześliwej miłość; motyw miłości silniejszej niż śmierć... itp.

TOPOS we współczesnej humanistyceto dawny, sięgający Biblii i Antyku, motyw lub temat, który przechodzi z tekstu do tekstu; z epoki do epoki. Topos można wyrażać nie tylko w literaturze, ale także w sztukach plastycznych (malarstwo, rzeżba itp.) czy nawet muzyce. Toposy są dowodem ciągłości kultury. Trwałość toposów wynika z ich związków z archetypami.

ARCHETYP - (gr. archetypon 'prawzór') Odwieczny, dziedziczony przez człowieka, choć przez niego nieuświadamiany, wzorzec postępowania. Ujawnia się on za pośrednictwem symbolicznych obrazów, tematów i motywów określanych jako archetypiczne (pierwotne); przechowywany w nieświadomości zbiorowej ludzkości (wszystkich ras i kultur) prawzór, który jest dziedziczony z pokolenia na pokolenie i dzięki temu skrycie oddziałuje na ludzkie wyobrażenia oraz kieruje ludzkimi zachowaniami.

Np. archetyp cierpiącej matki odnajdziemy w micie o Demeter i Persefonie; w micie o Niobe; w średniowiecznej polskiej pieśni „Posłuchajcie, bracia miła...” [Maryja jako cierpiąca pod krzyżem matka], „Do matki Polki” A. Mickiewicza itp.

Inne ciekawe archetypy [pomyśl, w jakich mitach, tekstach kultury (dziełach sztuki, filmach itd.) je odnajdziesz]:

Dziecko - symbol bytu bez ukształtowanej trwale formy; archetyp ten uosabia z jednej strony aktywność i indywidualizm, z drugiej - skłonność do chaosu i nieodporność na zwodzenie.

Wieczna kobieta - uosobienie pięknej, zmysłowej i płodnej cielesności, ale także życiowej praktyczności i materialności (np. Afrodyta).

Ojciec - niebo i słońce, piorun i wiatr, broń oraz wszystkie męskie zwierzęta i rośliny; cechami Ojca są: aktywności i agresje, natrętność, dobitność, destruktywność, niszczenie i pasjonującą owocność, przekonywalność i skuteczność.

Matka - symbol natury, zwłaszcza w jej namacalnym, rzeczowym aspekcie, uosobienie matki, bogini-żywicielki, macierzyństwa, nieśmiertelności, jedności życia i śmierci; w dalszym sensie Kościół, miasto, kraj, Ziemia, materia...

Animus / Anima - pierwiastek męski / żeński; zbiorowe wyobrażenie cech mężczyzny / kobiety. Także kobiecy aspekt osobowości mężczyzny /męski aspekt osobowości kobiety; funkcjonują jako zbiorowe wyobrażenie kobiety lub mężczyzny, przyczyniając się (m.in.) do zrozumienia osób płci przeciwnej. 

Heros (Superbohater, Niepokonany Bohater, Zwycięzca) - realizuje niezwykłe cel, przeżywa przygody; jest zaprzeczeniem płaskiej, nudnej egzystencji „zwykłych i przeciętnych ludzi” (np. Herakles, Achilles). 

Cierpiąca matka - cierpi i rozpacza po utracie dziecka (np. Demeter, Maryja).

Cień - symbolizuje dualizm dobra i zła, oznacza zwierzęce, pierwotne elementy drzemiące w naturze człowieka; uosabia treści nieakceptowane społecznie.

Stary mędrzec - symbol duchowości oraz patriarchalizmu, uosobienie duchowego przewodnika, uczącego mądrości dalekiej od życiowego praktycyzmu.

Młody marzyciel - archetyp młodego, niedoświadczonego człowieka, który pragnie spełnić swe marzenia nie zważając na niebezpieczeństwa (np. Ikar).

Trickster (czytaj: trikster - szachraj, oszust) - ktoś, kto łamie społeczne zasady i sieje zamęt z powodu nienawiści do ludzi i świata lub samego pragnienia rozrywki; czasem wszakże efekty jego działań bywają dobre i korzystne (w symbolice chrześcijańskiej rolę trickstera odgrywa diabeł)

[ZOBACZ: Archetypy Mitologia Biblia.pdf ]

MIT A ARCHETYP

W mitycznych opowieściach możemy odnaleźć wiele archetypów, tzn. prastarych wzorców postępowania. Są one niezmienne i wspólne dla wszystkich ludzi.

Przykładami takich uniwersalnych wzorców są postacie znane z mitologii greckiej: np. cierpiąca matka (Demeter), wierna żona (Penelopa), buntownik działający dla dobra ludzkości (Prometeusz) lub heros (Herkules). Wiele podobnych wzorców i wyobrażeń ujawnia się w snach, wierzeniach religijnych i właśnie w mitach.

Termin „archetyp” wprowadził w XX w. szwajcarski psychiatra Carl Gustav [karl gustaw] Jung, który usiłował zrozumieć między innymi to, w jaki sposób nieuświadomione wzorce zachowań wpływają na psychikę i życiowe wybory człowieka. 

Dobry link - TUTAJ

---

Błąd 12.

Nieznajomość środków stylistycznych i ich FUNKCJI

Tu znajdziesz POMOC 

---

Błąd 13.

Niedokladne (szybkie, powierzchowne) czytanie poleceń z arkusza maturalnego

Nieczytanie przypisów 

Skutek - błędna (lub niepełna) odpowiedź!

---

Błąd 14.

Mylenie opinii z informacją - to częste pytanie z retoryki na maturze w cz. I. Pojawia się co 2, 3 lata.  Zakres wiedzy z gimnazjum:

Przeczytaj i wykonaj ćwiczenie: Informacje i opinie.pdf

Jeśli wciąż masz z tym kłopot kliknij TUTAJ: Odróżnianie informacji od opinii - dokładniej

---

Błąd 15.

Nieznajomość wyrazów obcych, prądów myślowych, terminów filozoficznych, idei

Przez 4 lata nauki poznaliście na lekcjach polskiego dużo terminów literackich, filozoficznych, nazw prądów umysłowych i artystycznych, idei itd. Warto je powtórzyć. Wiele z nich znajdziecie na końcu swego podręcznika (Słownik terminów) i w zeszytach. Dużo z nich znajdziecie również w Serwisie polonistycznym - np. tutaj: Epoki literackie

---

Błąd 16.

Mieszanie rodzajów literackich (epika, liryka, dramat) z gatunkami literackim      

Mylenie gatunków pogranicznych i niewłaściwe ich rozpoznawanie (felieton, esej, reportaż)

Mylenie reportażu z wywiadem lub artykułem prasowym itp. 

Trzeba rozwinąć umiejętność rozpoznawania wyżej wymienionych rodzajów i gatunków.

W 1 cz. matury próbnej niemal zawsze jest pytanie, jakim gatunkiem jest dany tekst.

Koniecznie musisz jeszcze raz przypomnieć sobie wyróżniki owych gatunków wypowiedzi i samodzielnie wypełniać karty pracy, matury próbne i ćwiczyć tę umiejętność.

Tutaj pomoc do pobrania (pdf): Gatunki pograniczne.pdf

A tutaj dobry link do video na ten temat: KLIKNIJ!

Tutaj krótka powtórka: Rodzaje i gatunki literackie.pdf

Przeczytaj też: LINK  

---

Błąd 17.

Nieznajomość następujących terminów:

1. zwrot
2. wyrażenie
3. cytat
4. aforyzm, sentencja, maksyma
   
5. przysłowie
   
6. powiedzenie (krótka, zwięzła wypowiedź zawierająca jakąś myśl ogólną, morał itp.)
7. porzekadło (utarte powiedzenie)
   
8. morał (pouczający wniosek, który można wyciągnąć z jakiegoś wydarzenia lub sytuacji)
9. puenta (wyraziste zakończenie, podsumowanie)

Warto też wedzieć, czym są skrzydlate słowa (rozpowszechnione i często przytaczane zwroty, frazy lub dłuższe fragmenty tekstów, których pochodzenie można ustalić, czym różnią się od anonimowych przysłów i które z czasem weszły do zasobów języka potocznego)

---

Błąd 18.

Nieumiejętność napisania streszczenia (logicznego) w I cz. matury pisemnej

Tu wskazówki: Streszczenie logiczne

---

Błąd 19.

Czym jest AKT KOMUNIKACJI JĘZYKOWEJ?  (Schemat Jacobsona) 

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA 

MOWA CIAŁA 

Przeczytaj: Akt komunikacji językowej.pdf  

Porównaj - Błąd 20, 21 i  25

---

Błędy 20. i 21.

Mylenie FUNKCJI JĘZYKA (funkcji wypowiedzi) ze STYLAMI JĘZYKOWYMI (stylami funkcjonalnymi języka)  oraz

STYLÓW JĘZYKOWYCH ze STYLIZACJĄ JĘZYKOWĄ  (LINK) - patrz Błąd 25.  

Funkcje jezyka.jpg  + TUTAj - Funkcje językowe

Dobre linki: KLIKNIJ lub TUTAJ 

TUTAJ POMOC: KLIKNIJ  lub TUTAJ  

Wykonaj te ćwiczenia       

Przypomnij sobie schemat komunikacji językowej (Jacobsona) i porównaj z funkcjami języka

   

Kanał komunikacyjny – połączenie pozwalające na komunikację pomiędzy dwoma uczestnikami wymieniającymi się informacjami. Każdy przekaz jest wysyłany przez nadawcę oraz odbierany przez odbiorcę (adresata) wiadomości.  

 

Nadawca - to np.: narrator, podmiot liryczny, orator (mówca), koleżanka, kolega, piosenkarz) itp.

Odbiorca - np.: Ty, czytelnik, słuchacz, widz (w teatrze, kinie, na koncercie) itp.

Prównaj - Błąd 19!

---

Błąd 22.

Nieznajomość części mowy i części zdania

Proste wyjaśnienie: LINK

---

Błąd 23.

Nieznajomość rodzajów zdań współrzędnie złożonych i podrzędnie złożonych

Tutaj prosto - LINK

---

Błąd 24.

Kłopoty z cudzysłowem i złe jego użycie - LINK: Kłopoty z cudzysłowem  

Za pomocą tego znaku interpunkcujnego możesz nadawać wyrazom wiele subtelnych „odcieni”.  

---

Błąd 25.

Nieznajomość stylizacji językowych - Link   i    Przypomnienie     

---

Błąd 26.

Alegoria. Symbol. Różnice

Symbol jest wieloznaczny - np. róża, serce, chochoł (w Weselu), płynąca rzeka itp.

Alegoria ma jedno znaczenie - np. lis (przebiegłość), lew (władza), mrówka (pracowitość) itp. 

 

Niekiedy rozróżnienie to jest niejednoznaczne i można się spierać

[W przygotowaniu]

---

Błąd 27.

Wulgaryzacja języka:

Judym olał Joasię...

Wokulski zachował się jak debil...

lub niedostateczna świadomość językowa:

Bolesław żył i tworzył w epoce pozytywizmu. [Autor pracy zapewne ma na myśli Bolesława Prusa]

---

Błąd 28.

Nieznajomość zespołu pojęć:

1)  Zasady komunikacji w internecie - LINK      

2) Netetykieta - LINK

3) Gatunki internetowe - Gatunki internetowe.pdf

---

Błąd 29.

Nieznajomość pojęcia neologizm 

Neologizm - to środek stylistyczny, wyraz, zwrot, forma, znaczenie nowo utworzone, nowo powstałe w języku.Często używane w literaturze pięknej; zwłaszcza w liryce. Na ich powstawanie wpływa przede wszystkim konieczność nazywania nowych zjawisk i przedmiotów oraz tendencja do skrótowości, ekonomii języka. Np:

wysokościowiec, witacz, spolegliwy, niedobłysk, ślizg, dekomunizacja, oszołom, urlop tacierzyński, twarzoksiążka (żartobliwie o Facebooku) , plażing, jesieniara, youtuber(-ka), instagramer, influencer...         LINK    

Ich funkcja: wzbogacają język (system językowy); w literaturze pięknej wprowadzają do tekstu dodatkowe znaczenia; neologizm  ma zadziwić, przykuć uwagę.

Cel: tworzone są głównie w celach użytkowych, praktycznych, np. dla nazwania nowych przedmiotów, miejsc, pojęć, mogą mieć również charakter lingwistycznej (językowej) zabawy.[np. wiersze i proza Mirona Białoszewskiego].

Poetą znanym z tworzenia niezwykłych neologizmów był Bolesław Leśmian. Na jego cześć neologizmy te nazwano LEŚMIANIZMAMI.

Leśmian tworzył neologizmy, które odznaczały się bogactwem leksyki i obfitością wyrazów zmodyfikowanych, o funkcji lirycznej, często odrealniającej, fantastycznej, a niekiedy makabrycznej. Służyły one cieniowaniu znaczeń, zabarwieniu wyrazów oraz uzyskiwaniu nowych efektów  brzmieniowych. Np.:

Imiona znaczące:  Śnigrobek, Znikomek, Srebroń, Migoń, Zmierzchun, Dusiołek.

lub w wierszu:

Sam go wywiódł z nicości

błyszczydłami swych oczu     (B. Leśmian, Pan Błyszczyński)

[podać inne przykłady]   

---

 Błąd 30.

Niezrozumienie, czym jest tekst kultury

• Tekst kultury to: obraz, film, rzeźba, plakat, piosenka, opera, utwór muzyki klsycznej, fresk, grafika, dzieło architektoniczne, pomnik, exlibris, reklama itd. oraz tekst literatury pięknej (również gatunki synkretyczne i z pogranicza publicystyki) - wiersz liryczny, powieść, nowela, dramat właśiwy, esej, felieton,  reportaż... etc.
  

• Za teksty kultury możemy uznać więc takie działania człowieka, które da się zanalizować i zinterpretować.

• Zauważ, że – wbrew nazwie – nie każdy tekst kultury musi być sporządzony w formie pisemnej! W tym przypadku musisz spojrzeć na pojęcie TEKST jak na przenośnię (metaforę). Oznacza ono ważny komunikat, który możemy wyczytać wprost z danego dzieła.
  

Wyróżniamy następujące teksty kultury:

• pisane (np. artykuł, powieść, wiersz, dramat, felieton, esej itd.),
• wizualne (np. fotografia, obraz, rzeźba, mural, graffiti, plakat, instalacja, reklama),
• audialne (np. utwór instrumentalny, piosenka, audycja radiowa),
• wirtualne (np. gra komputerowa, blog, hipertekst),
• audiowizualne (np. film, teledysk, program telewizyjny, happening, reklama)

Co więcej, tekstem kultury może być również konkretne miasto lub państwo! 

---

Błąd 31.

Nieznajomość związków frazeologicznych pochodzących z mitologii grecko-rzymskiej i Biblii

Powtórka z gimnazjum:

Związek frazeologiczny (frazeologizm) - to połączenie dwóch lub więc wyrazów. Znaczenie takiego związku jest różne od znaczenia poszczególnych słów wchodzących w jego skład; np. biała flaga, wypić duszkiem, pójść po rozum do głowy.Do związków frazeologicznych zaliczane mogą być przysłowia, porzekadła, sentencje i maksymy.

A) Nieznajomość związków frazeologicznych pochodzących z Biblii - KLIKNIJ  Dziedzictwo Biblii w j_pol.pdf

B) Nieznajomość związków frazeologicznych pochodzących z mitologii grecko-rzymskiej - KLIKNIJ  Dziedzictwo Antyku w j_pol.pdf

C) Nieznajomość popularnych związków frazeologicznych - tymczasowy link zewnętrzny 

 (trzeba dokończyć)

Linki, które mogą pomóc:  

1. Nieznajomość najważniejszych i popularnych związków frazeologicznych

2. Nieznajomość biblizmów

3. i mitologizmów (w tym związków frazeologicznych pochodzących z mitologii lub z Biblii) 

---

  W przygotowaniu:

Mylenie ŚRODKÓW RETORYCZNYCH (FIGUR RETORYCZNYCCH)  z ZABIEGAMI RETORYCZNYMI

 

---

 W przygotowaniu:

Kłopoty z imiesłowami. Nieznajomość imiesłowów

 

Imiesłowy - powtórzenie.pdf

 

Ciąg dalszy nastąpi... może jeszcze w tym roku...

W miarę wolnego czasu będę uzupełniał Serwis polonistyczny. Obecnie zajmuję się przede wszystkim tworzeniem dokumentów nauczania on-line dla władz oświatowych. Poza tym nauczanie zdalne zajmuje dużo więcej czasu niż nauka w zwykłych warunkach.

[Nie ma dokumentu - nie ma pracy nauczyciela!]

---

   

* * *

W górę

 

  

COVID-19